Many of the articles listed below can be found also under my indices for physics, philosophy, and religion, and that’s because my supposed domain of supposed expertise is — supposedly — cognitive science. So, naturally, topics in those other domains that interest me enough to write about, often do so because they are related to cognition. Here, at the top (peach-colored background), I include some of my purely cognition-related articles that remain unpublished, and which do not appear under my research topics index. The color-coding for the rest of the articles is: black = philosophy; pale purple = religion; pale yellow = physics.

Enjoy!

	Why does the sky appear like a dome?	When we look at the sky, whether at daytime or night-time, it looks like a dome to us. Why? We see in this article that the explanation for the daytime dome is straightforward. But the explanation for the night-time dome is more subtle and has to do with the failure of the various mechanisms by which we perceive depth.
	Cognition is not Biology (dear Profs. Dawkins, Pinker, and Diamond)	Professors Dawkins, Pinker, and Diamond (among others), have claimed that human cognition (which is an emergent aspect of the huge brain of our species) is just a biological fluke, analogous, for instance, to the extremely long nose (trunk) of an elephant. I don’t think so. In this article I argue that the cognitive is the fourth stage of material evolution, after the quantum, the chemical, and the biological stages. Read also what the consequences of this thesis are.
	Why time “flows” whereas space just “is”?	This page will cause you to disappear. How? By stopping time from “flowing”, which will be shown to be a cognitive illusion. Time will turn out to be much more like space than our human cognition allows us to believe. But once time is stopped from flowing, your existence will burst like a bubble. And once you’re gone, there is no way back. Disturbing. Don’t read.
	Why don’t we remember the future?	This is a sequel to the previous topic. If you take it as an axiom that time flows from past to future, there is nothing to explain. But if time simply is, as the above topic claims, then this is a legitimate question: why is it that our minds record only the past? Conceivably, the future could also be reflected in them. In other words, what is the cause of the directionality in time, that makes it appear as flowing from the past to the future?
	Two logical contradictions for the notion of “God”	Arguments for the existence of God have been known for centuries: the argument from design, the ontological, the illogical... no, wait, the last one doesn’t belong there! It belongs here. Read this page to see why it is illogical to believe in a God with certain well known divine properties, such as Mind and Omniscience.
	Why Is the Quantum World so Strange?	This article argues that what some physicists consider as inexplicable “strangeness” of the laws of quantum physics is a question that cannot be answered strictly within the domain of physics, but can be easily understood after taking into account knowledge from biology and cognitive science.
	On the Completeness of Quantum Physics	The question of whether quantum physics is a complete theory is as old as the theory itself (Einstein and his attempts to show the quantum incompleteness through the “EPR paradox” comes immediately to mind). This article offers a new and different look on this issue by bringing to the reader’s attention knowledge from biology and cognitive science.

Back to Harry’s home page

Πολλά από τα παρακάτω άρθρα μπορούν να βρεθούν επίσης στις σελίδες-μου περί φυσικής, φιλοσοφίας, και θρησκείας, κι αυτό συμβαίνει επειδή η υποτιθέμενη περιοχή της υποτιθέμενης ειδικότητάς μου είναι — υποτιθέμενα — η νοολογία (“γνωσιακή επιστήμη”, cognitive science),^(*) δηλαδή η επιστήμη που ασχολείται με το νου και τη νόηση. Οπότε φυσιολογικά, θέματα σ’ αυτές τις άλλες περιοχές που μου κινούν αρκετά το ενδιαφέρον για να γράψω γι’ αυτά, συχνά το κάνουν επειδή σχετίζονται με τη νόηση. Εδώ, στην κορυφή της λίστας (σε ανοιχτό πορτοκαλί φόντο), περιλαμβάνονται κάποια άρθρα-μου που παραμένουν αδημοσίευτα, και που δεν εμφανίζονται στη σελίδα-μου με τα θέματα έρευνας. Η αντιστοιχία των άλλων χρωμάτων με τα θέματα είναι: μαύρο = φιλοσοφία· ανοιχτό μωβ = θρησκεία· ανοιχτό κίτρινο = φυσική.

Καλή διασκέδαση!

	Περί Ψυχής (Only in Greek)	«Τί είναι η ψυχή του ανθρώπου;» Νά ένα ερώτημα που μου έβαλε ένας φίλος-μου, και που χρειάστηκα σχεδόν ένα χρόνο για να γράψω το παρόν κείμενο, προσπαθώντας να απαντήσω. Το κείμενο είναι μεγάλο, μεγέθους βιβλίου. Δεν γινόταν όμως να το κάνω συντομότερο. «Το καθετί θα ’πρεπε να γίνεται όσο το δυνατόν απλούστερο, αλλά όχι ακόμα πιο απλό», κατά τον Αϊνστάιν. Προετοιμαστείτε για ανάγνωση μεγάλης διάρκειας, και θα καταλάβετε γιατί.
	Γιατί ο ουρανός μοιάζει με θόλο;	Όταν κοιτάμε τον ουρανό, είτε την ημέρα ή τη νύχτα, μοιάζει με θόλο. Γιατί; Θα δούμε στο άρθρο αυτό οτι η εξήγηση για το μπλε θόλο της ημέρας είναι άμεση. Αλλά η εξήγηση για το μαύρο θόλο της νύχτας είναι πιο λεπτή, και έχει να κάνει με την αποτυχία όλων των μηχανισμών της όρασης με τους οποίους αντιλαμβανόμαστε το βάθος.
	Άλλο νόηση, και άλλο βιολογία (Μόνο στα αγγλικά)	Οι καθηγητές Dawkins, Pinker, και Diamond (μεταξύ άλλων), ισχυρίζονται οτι η ανθρώπινη νόηση (που είναι συνέπεια του τεράστιου εγκεφάλου του είδους-μας) είναι απλώς μια παραξενιά της βιολογίας, όπως κατ’ αναλογία είναι παραξενιά η εξαιρετικά μακριά μύτη (προβοσκίδα) του ελέφαντα. Διαφωνώ. Σ’ αυτό το άρθρο υποστηρίζω οτι το νοητικό είναι το τέταρτο στάδιο εξέλιξης της ύλης, μετά το κβαντικό, το χημικό, και το βιολογικό στάδιο.
	Η Ελένη Μενεγάκη είναι αντικειμενικά όμορφη; (Only in Greek)	Ορμώμενος από ένα φαινομενικά σαχλό θέμα, όπως η αμφιλεγόμενη ομορφιά μιας τηλεπαρουσιάστριας της ελληνικής τηλεόρασης, βρίσκω εδώ την ευκαιρία να υποστηρίξω οτι το “φυσικό ωραίο” είναι υποκειμενικό, ενώ το “τεχνητό ωραίο” (το προϊόν ανθρώπινης επέμβασης) μπορεί να είναι “αντικειμενικά παραμορφωμένο”, και η παραμόρφωση να είναι εισαγόμενη, όχι εδώδιμη. Διαβάστε να δείτε τί σημαίνουν αυτά τα περίεργα.
	Γιατί ο χρόνος “ρέει” ενώ ο χώρος απλώς “είναι”;	Αυτή η σελίδα θα σας κάνει να εξαφανιστείτε. Πώς; Απλά, σταματώντας τη “ροή” του χρόνου, η οποία θα φανεί οτι είναι νοητική απάτη. Ο χρόνος θα φανεί οτι μοιάζει πολύ περισσότερο με το χώρο απ’ ότι η ανθρώπινή μας νόηση μας αφήνει να πιστέψουμε. Αλλά μόλις ο χρόνος πάψει να ρέει, η ύπαρξή σας θα σκάσει σαν μπουρμπουλήθρα. Κι άμα πάτε αδιάβαστοι, δρόμος επιστροφής δεν υπάρχει. Ψυχοπλακωτικό. Μην το διαβάσετε.
	Γιατί δεν θυμόμαστε το μέλλον; (Μόνο στα αγγλικά)	Συνέχεια του προηγούμενου. Αν το θεωρήσετε σαν αξίωμα οτι ο χρόνος ρέει απ’ το παρελθόν στο μέλλον, δεν τίθεται ερώτημα. Αλλ’ αν ο χρόνος απλώς είναι, όπως ισχυρίζεται η παραπάνω σελίδα, τότε γιατί ο εγκέφαλός μας καταγράφει μόνο το παρελθόν; Θα μπορούσε να καταγράφει και το μέλλον. Με άλλα λόγια, ποια είναι η αιτία της κατεύθυνσης του χρόνου, που τον κάνει να φαίνεται σαν να ρέει από το παρελθόν προς το μέλλον;
	Δύο λογικές αντιφάσεις για την έννοια “Θεός”	Επιχειρήματα υπέρ της ύπαρξης του Θεού είναι γνωστά εδώ και αιώνες: το επιχείρημα του Κοσμικού Σχεδιασμού, το Οντολογικό, το Μη-Λογικό... όχι, μισό λεπτό, το τελευταίο δεν ανήκει σ’ εκείνα! Ανήκει σε τούτα εδωπέρα. Διαβάστε αυτή τη σελίδα για να δείτε γιατί είναι μη λογικό να πιστεύουμε σ’ έναν Θεό που έχει κάποιες γνωστές θεϊκές ιδιότητες, όπως ο Νους και η Πανσοφία.
	Γιατί ο κόσμος των κβάντα είναι τόσο παράξενος; (Μόνο στα αγγλικά)	Αυτό το άρθρο ισχυρίζεται οτι αυτό που μερικοί φυσικοί θεωρούν ανεξήγητη “παραξενιά” των νόμων της κβαντικής φυσικής είναι ένα θέμα που δεν μπορεί να εξηγηθεί αυστηρά μέσα στο πεδίο της φυσικής, αλλά μπορεί εύκολα να κατανοηθεί παίρνοντας υπόψη γνώσεις βιολογίας και νοολογίας (“γνωσιακής επιστήμης”).(*)
	Σχετικά με την πληρότητα της κβαντικής φυσικής (Μόνο στα αγγλικά)	Το ερώτημα εάν η κβαντική φυσική είναι μια αυτάρκης θεωρία είναι τόσο παλιό όσο κ’ η ίδια η θεωρία. (ο Αϊνστάιν και οι προσπάθειές του ν’ αποδείξει τη μη-πληρότητα της κβαντομηχανικής μέσω του “παράδοξου EPR” έρχεται αμέσως στο νου). Αυτό το άρθρο προσφέρει μια νέα και διαφορετική άποψη επί του θέματος, εφιστώντας την προσοχή του αναγνώστη σε γνώσεις βιολογίας και νοολογίας (“γνωσιακής επιστήμης”).(*)

Ο όρος “cognitive science” έχει δυστυχώς αποδοθεί στα ελληνικά ως “γνωσιακή επιστήμη”, σαν τίτλος Αμερικανικής κινηματογραφικής ταινίας που μεταφράστηκε “άλλ’ αντ’ άλλων” στην πολύπαθη γλώσσα-μας. Με συγχωρείτε, μπορώ να μάθω γιατί; Η “γνώση” είναι “knowledge”, σωστά; Το “cognition” είναι η “νόηση”, όχι η γνώση. (Η γνώση παραπέμπει σε μνήμη, που είναι μόνο ένα μέρος της νόησης, του cognition δηλαδή.) Από πού κι ως πού λοιπόν το “cognitive science” μεταφράστηκε “γνωσιακή επιστήμη”; Εγώ αναφέρομαι στον τομέα-μου όπως πιστεύω οτι θα έπρεπε να μεταφράζεται σωστά στα ελληνικά: “νοολογία” (κατά τα “βιολογία”, “γεωλογία”, κλπ), αποφεύγοντας το “γνωσιακή επιστήμη” εκτός κι αν δημιουργείται πρόβλημα επικοινωνίας με συναδέλφους που ήδη χρησιμοποιούν αυτήν την αποτυχημένη μετάφραση. Άλλωστε το “επιστήμη” το κολλάνε συχνά σε τομείς που “θέλουν αλλά δεν μπορούν” να είναι επιστήμες, όπως στα “πολιτική επιστήμη”, “επιστήμη υπολογιστών”, κλπ. (Για να μην πούμε και για το “επιστήμη της δημιουργίας” [creation science], δηλαδή το άκρον άωτον της μη επιστήμης.)

Πίσω στην ιστοσελίδα του Χάρη